Niềng răng là quá trình chỉnh nha phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp của nhiều loại khí cụ để tạo nên hiệu quả tối ưu trong việc điều chỉnh vị trí răng. Bên cạnh sự quen thuộc của mắc cài, nhiều người vẫn chưa thật sự hiểu rõ các khí cụ đi kèm như dây cung, thun liên hàm, vít mini hay khâu niềng răng có vai trò gì. Nếu bạn đang trong quá trình chỉnh nha, hoặc sắp bắt đầu hành trình này, việc hiểu rõ công dụng từng khí cụ sẽ giúp bạn yên tâm và hợp tác hiệu quả hơn cùng bác sĩ.
1. Mắc cài: Nền tảng cố định cho mọi hệ thống chỉnh nha
Mắc cài là bộ phận gắn trực tiếp lên bề mặt răng. Tùy vào loại niềng răng, bác sĩ có thể sử dụng các loại mắc cài kim loại, mắc cài pha lê hoặc sứ để phù hợp với nhu cầu thẩm mỹ và điều kiện tài chính của từng bệnh nhân. Dù vật liệu khác nhau, nguyên lý hoạt động của các loại mắc cài vẫn là giữ cố định dây cung để tạo lực dịch chuyển răng.
Mỗi mắc cài sẽ gắn liền với một răng và hoạt động đồng bộ trong toàn bộ hàm, tạo nên lực kéo dàn trải và chính xác theo kế hoạch điều trị. Sự ổn định và chắc chắn của mắc cài quyết định hiệu quả và tốc độ dịch chuyển của răng.
>>Xem thêm: Niềng răng mắc cài kim loại và ưu điểm nổi bật
2. Dây cung: Hướng dẫn và phân phối lực di chuyển
Dây cung là bộ phận nối liền các mắc cài, thường được làm từ hợp kim đàn hồi cao. Khi được gắn vào hệ thống mắc cài, dây cung sẽ tạo lực kéo hoặc đẩy răng từ từ về đúng vị trí mong muốn. Trong quá trình điều trị, dây cung sẽ được điều chỉnh định kỳ nhằm thay đổi lực tác động, tương ứng với từng giai đoạn chỉnh nha.
Có nhiều loại dây cung với độ cứng khác nhau, được thay đổi linh hoạt qua từng đợt tái khám. Sự kết hợp chính xác giữa mắc cài và dây cung là yếu tố then chốt giúp quá trình niềng răng đạt kết quả tối ưu.
3. Thun chỉnh nha: Tăng cường lực kéo theo trục răng
Thun chỉnh nha là loại dây cao su đàn hồi, được sử dụng để hỗ trợ thêm lực kéo giữa các răng hoặc giữa hai hàm. Các loại thun bao gồm: thun liên hàm, thun nội hàm và thun móc ngang. Thun liên hàm giúp điều chỉnh khớp cắn, thun nội hàm được gắn giữa các răng trong cùng một hàm để đóng khoảng hoặc sắp xếp đều răng.
Việc sử dụng thun cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, thời gian đeo đủ mới đạt hiệu quả. Một số trường hợp đeo thun sai cách hoặc không đều có thể khiến răng dịch chuyển lệch hướng, kéo dài thời gian điều trị.
4. Vít niềng răng (Mini screw): Tạo điểm neo ổn định
Vít chỉnh nha là khí cụ tiên tiến trong niềng răng hiện đại, thường được đặt trực tiếp vào xương hàm. Vít đóng vai trò là điểm tựa giúp tạo lực kéo mạnh mẽ và chính xác trong các trường hợp phức tạp như răng hô, móm hoặc cần đóng khoảng lớn.
Ưu điểm của vít là giúp rút ngắn thời gian điều trị và giảm nguy cơ làm răng di lệch ngoài ý muốn. Dù có vẻ phức tạp, việc cắm vít thực tế diễn ra nhanh chóng và ít gây khó chịu nhờ kỹ thuật gây tê cục bộ hiệu quả.
5. Khâu niềng răng: Gắn thêm lực kéo từ răng hàm
Khâu niềng răng là một vòng kim loại mỏng, thường được gắn vào răng hàm trong để hỗ trợ cố định dây cung hoặc các khí cụ mở rộng cung hàm. Chức năng chính của khâu là tạo nền tảng chắc chắn cho hệ thống dây cung trong các trường hợp cần kéo hoặc dịch chuyển răng hàm.
Một số bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu nhẹ trong giai đoạn đầu khi gắn khâu, nhưng cảm giác này sẽ giảm dần sau vài ngày.
>>Xem thêm: Tìm hiểu về quy trình niềng răng mắc cài
6. Nong hàm: Mở rộng cung răng, tạo không gian chỉnh nha
Nong hàm là khí cụ được dùng trong các trường hợp cung hàm hẹp, không đủ chỗ để sắp xếp răng đều đặn. Thiết bị này hoạt động bằng cách tạo lực ép nhẹ nhàng lên xương hàm theo chiều ngang, giúp mở rộng diện tích cung hàm.
Quá trình nong hàm thường được chỉ định cho trẻ em đang trong giai đoạn phát triển, nhưng cũng có thể thực hiện ở người lớn với chỉ định phù hợp. Khi được sử dụng đúng cách, nong hàm giúp giảm thiểu nguy cơ nhổ răng và hỗ trợ việc đóng khớp hiệu quả hơn.
7. Hàm duy trì: Giữ vững kết quả sau khi tháo mắc cài
Sau khi hoàn tất chỉnh nha, các khí cụ chính như mắc cài và dây cung sẽ được tháo bỏ. Tuy nhiên, để đảm bảo răng không dịch chuyển về vị trí cũ, người điều trị cần đeo hàm duy trì trong một khoảng thời gian nhất định. Có hai loại hàm duy trì phổ biến là cố định (dán ở mặt trong răng) và tháo lắp (dạng nhựa hoặc dây cung).
Đây là bước không thể thiếu để duy trì kết quả ổn định lâu dài sau niềng răng.
>>Xem thêm: Chăm Sóc Răng Miệng Đúng Cách Trong Quá Trình Niềng Răng
8. Các khí cụ hỗ trợ khác
Ngoài các thành phần chính kể trên, trong quá trình niềng răng bạn còn có thể gặp một số khí cụ khác như:
- Sáp chỉnh nha: Giúp giảm cọ xát gây lở loét trong miệng khi mới gắn mắc cài.
- Band chỉnh nha: Dải thun hoặc kim loại dùng để cố định dây cung và mắc cài.
- Tăng lực hoặc lò xo chỉnh nha: Dùng để mở khoảng hoặc tạo lực đẩy răng.
- Dây thun niềng răng: Có thể bị đổi màu theo thời gian, cần được thay định kỳ.
- Dây kim loại xoắn: Giúp cố định nhóm răng hoặc kéo răng về đúng vị trí.
Lời kết: Hiểu rõ khí cụ để yên tâm niềng răng
Mỗi khí cụ trong quá trình niềng răng đều đảm nhận một vai trò quan trọng, góp phần tạo nên sự thay đổi tích cực về khớp cắn và thẩm mỹ khuôn mặt. Việc hiểu rõ các thành phần này không chỉ giúp bạn chủ động trong quá trình điều trị mà còn tăng cường sự hợp tác với bác sĩ, từ đó tối ưu kết quả.
Nếu bạn đang tìm kiếm một nơi niềng răng uy tín, công nghệ tiên tiến và đội ngũ giàu kinh nghiệm, hãy đến với Nha khoa Bảo Việt. Tại đây, mỗi bệnh nhân đều được thăm khám kỹ lưỡng và xây dựng kế hoạch điều trị cá nhân hóa cùng với hệ thống khí cụ chính hãng, đảm bảo hiệu quả và an toàn.
Chi tiết liên hệ:
- Fanpage: BaoViet Dental Clinic
- Website: Nhakhoabaoviet.com
- Địa chỉ CS1: Số 117 Trần Đăng Ninh, Cầu Giấy, Hà Nội
- Địa chỉ CS2: Số 8 Vũ Thạnh, Quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline Vũ Thạnh: 0901382689 – 0901812689
- Hotline Trần Đăng Ninh: 0906612689
Email: info@nhakhoabaoviet.com