Chăm sóc răng miệng đúng cách sau khi nhổ răng khôn không chỉ giúp bạn giảm đau, ngăn ngừa biến chứng mà còn đẩy nhanh quá trình hồi phục. Trong bài viết này, Nha khoa Bảo Việt sẽ hướng dẫn chi tiết những việc nên và không nên làm sau khi nhổ răng khôn, giúp bạn tự tin và an tâm hơn trong việc chăm sóc sức khỏe răng miệng của mình.

Những điều nên làm sau khi hoàn thành nhổ răng khôn

Ngăn ngừa nhiễm trùng

Sau khi nhổ răng khôn, nguy cơ nhiễm trùng luôn hiện hữu nếu không chăm sóc đúng cách. Vi khuẩn trong miệng có thể dễ dàng xâm nhập vào vết thương, gây ra các biến chứng như viêm nhiễm, sưng đau hoặc thậm chí tạo ổ áp xe. 

• Súc miệng bằng nước muối ấm: Trong 24 giờ đầu tiên sau phẫu thuật, nên tránh súc miệng để không làm tan cục máu đông ở ổ răng – yếu tố quan trọng giúp bảo vệ vết thương. Từ ngày thứ hai, bạn có thể sử dụng nước muối ấm pha loãng để súc miệng nhẹ nhàng 2–3 lần mỗi ngày. 
• Giữ vệ sinh răng miệng đúng cách: Việc đánh răng sau khi nhổ răng là cần thiết, nhưng bạn phải thực hiện nhẹ nhàng và tránh khu vực gần vết thương. Sử dụng bàn chải lông mềm và chải răng với lực nhẹ để làm sạch răng miệng mà không gây tổn thương vùng phẫu thuật.
• Uống thuốc theo chỉ định: Nếu bác sĩ kê đơn kháng sinh hoặc thuốc kháng viêm, hãy uống đúng liều lượng và thời gian quy định. Thuốc không chỉ giúp giảm viêm mà còn bảo vệ bạn khỏi các tác nhân gây nhiễm trùng.

Giảm đau và sưng

Đau và sưng là những triệu chứng thường gặp sau khi nhổ răng khôn. Dù đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể, việc giảm đau và sưng không chỉ giúp bạn thoải mái hơn mà còn hỗ trợ vết thương hồi phục nhanh hơn.

• Áp dụng liệu pháp lạnh: Trong 48 giờ đầu tiên sau nhổ răng, sử dụng túi đá bọc trong khăn mềm để áp lên má gần vùng phẫu thuật. Thực hiện mỗi lần khoảng 15–20 phút, nghỉ giữa các lần khoảng 20 phút để tránh làm da bị tổn thương do lạnh. 
• Chuyển sang liệu pháp ấm sau 48 giờ: Sau hai ngày, bạn có thể sử dụng khăn ấm để áp lên vùng má để kích thích tuần hoàn máu, giúp tan máu bầm và giảm sưng nhanh hơn.
• Dùng thuốc giảm đau: Các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc paracetamol có thể được sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Đối với những trường hợp đau nhiều, bác sĩ có thể kê đơn thuốc giảm đau mạnh hơn.
• Giữ tư thế đầu cao: Khi ngủ, hãy dùng thêm gối để nâng cao đầu, giúp giảm áp lực lên vùng sưng và hỗ trợ dịch lỏng thoát ra ngoài dễ dàng hơn.

Đẩy nhanh quá trình hồi phục

Ngoài việc ngăn ngừa nhiễm trùng và giảm đau, các thói quen tốt và chế độ chăm sóc hợp lý có thể giúp đẩy nhanh tốc độ lành thương, đưa bạn trở lại sinh hoạt bình thường sớm nhất. 

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Trong vài ngày đầu, hãy chọn các món ăn mềm, dễ nhai như súp, cháo, hoặc sinh tố. Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C như cam, dứa, hoặc kiwi để tăng cường sức đề kháng. Tránh các món cứng, giòn, hoặc chứa hạt nhỏ có thể rơi vào vết thương.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Cơ thể cần thời gian và năng lượng để tự chữa lành. Ngủ đủ giấc và tránh các hoạt động căng thẳng giúp bạn phục hồi nhanh hơn.
• Tuân thủ lịch tái khám: Bác sĩ sẽ kiểm tra vết thương, loại bỏ chỉ khâu (nếu có) và đảm bảo quá trình lành diễn ra bình thường. Nếu xuất hiện triệu chứng bất thường như sốt, chảy máu kéo dài, hoặc sưng nặng hơn, bạn cần liên hệ ngay với bác sĩ.

Xem thêm: Nhổ Răng Khôn: Khi Nào Là Thời Điểm Thích Hợp?

Những điều không nên làm sau khi hoàn thành nhổ răng khôn

Tránh súc miệng mạnh trong 24 giờ đầu

Sau khi nhổ răng khôn, một trong những nguyên tắc quan trọng nhất là không súc miệng mạnh trong 24 giờ đầu. Đây là giai đoạn cục máu đông tự nhiên hình thành tại vị trí nhổ răng, giúp bảo vệ vết thương khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn và hỗ trợ quá trình lành thương. Việc súc miệng mạnh có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như:

• Phá vỡ cục máu đông: Nếu cục máu đông bị bong, vết thương sẽ không được che chắn, dễ bị tổn thương và nhiễm trùng.
• Chảy máu kéo dài: Sự mất đi cục máu đông khiến máu khó đông trở lại, dẫn đến tình trạng chảy máu liên tục, gây khó chịu và lo lắng cho bệnh nhân.
• Viêm ổ răng khô: Đây là biến chứng phổ biến khi không bảo vệ được cục máu đông, dẫn đến phơi bày xương và dây thần kinh tại vị trí nhổ răng. Biến chứng này gây đau đớn dữ dội và làm chậm quá trình hồi phục.

Để đảm bảo an toàn, hãy để miệng nghỉ ngơi hoàn toàn trong 24 giờ đầu sau phẫu thuật. Sau khoảng thời gian này, bạn có thể bắt đầu sử dụng nước muối ấm pha loãng để súc miệng nhẹ nhàng. Nước muối có tác dụng sát khuẩn nhẹ, giúp làm sạch khoang miệng mà không gây tổn thương đến vùng phẫu thuật.

Không hút thuốc hoặc uống rượu

Hút thuốc và uống rượu là hai thói quen cần tuyệt đối tránh trong thời gian hồi phục sau nhổ răng khôn. Chúng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng liên quan đến vết thương.

• Làm chậm quá trình lành thương: Chất nicotine trong thuốc lá làm co mạch máu, khiến máu khó lưu thông đến vùng vết thương để cung cấp dinh dưỡng và oxy cần thiết. Cồn trong rượu cũng làm giảm khả năng tái tạo mô và kéo dài thời gian hồi phục.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Hút thuốc đưa vi khuẩn vào miệng, trong khi rượu làm mất cân bằng hệ vi khuẩn tự nhiên, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây hại phát triển tại vết thương.
• Kích ứng vùng phẫu thuật: Nhiệt độ cao từ khói thuốc lá và tính axit trong rượu có thể làm tổn thương vùng phẫu thuật, gây đau đớn và làm vết thương sưng tấy hơn.
• Ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc: Nicotine và cồn có thể giảm tác dụng của thuốc giảm đau và kháng sinh, khiến quá trình điều trị trở nên khó khăn hơn.

Vì những lý do trên, bạn nên kiêng hút thuốc và uống rượu ít nhất 72 giờ sau khi nhổ răng. Tốt nhất, hãy cố gắng tránh hoàn toàn trong suốt thời gian hồi phục để bảo vệ sức khỏe răng miệng và tối ưu hóa quá trình lành thương.

Xem thêm: Nhổ Răng Khôn Bao Lâu Thì Lành? Cách Chăm Sóc Hiệu Quả Sau Phẫu Thuật

Không ăn thức ăn cứng hoặc nóng

Thói quen ăn uống cũng cần được điều chỉnh sau khi nhổ răng khôn để tránh làm tổn thương vết thương hoặc gây ra các biến chứng. Các loại thức ăn cứng hoặc nóng không phù hợp trong thời gian này vì:

• Tổn thương vết thương: Thức ăn cứng như hạt, bánh quy hoặc thực phẩm chiên có thể cọ xát vào vết thương, gây đau và chảy máu.
• Tan cục máu đông: Thức ăn nóng có thể làm tan cục máu đông, dẫn đến nguy cơ viêm ổ răng khô và chảy máu kéo dài.
• Khó nuốt và nhai: Vết thương tại vùng nhổ răng khiến việc nhai trở nên khó khăn và đau đớn, đặc biệt với các loại thực phẩm cứng hoặc dai.

Trong những ngày đầu, hãy chọn các loại thực phẩm mềm, dễ nuốt và có nhiệt độ phù hợp, chẳng hạn như cháo, súp, sữa chua, sinh tố, hoặc khoai tây nghiền. Đảm bảo thức ăn nguội hoặc ở nhiệt độ phòng để không gây kích ứng vùng vết thương.

Tránh dùng ống hút

Mặc dù sử dụng ống hút có vẻ tiện lợi, đặc biệt sau khi phẫu thuật, nhưng hành động này tiềm ẩn nhiều nguy cơ:

• Tạo áp suất âm: Khi bạn hút chất lỏng qua ống hút, áp suất âm trong miệng có thể kéo cục máu đông ra khỏi ổ răng, dẫn đến tình trạng chảy máu và lộ ổ răng.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Ống hút không được vệ sinh sạch sẽ hoặc sử dụng không đúng cách có thể đưa vi khuẩn vào vùng vết thương.
• Kích thích cơn đau: Áp lực từ việc hút qua ống có thể gây đau đớn và khó chịu tại vùng nhạy cảm sau nhổ răng.

Để tránh các vấn đề này, hãy uống nước trực tiếp từ ly hoặc cốc, và đảm bảo thực hiện nhẹ nhàng. Nếu cần hỗ trợ, bạn có thể sử dụng thìa nhỏ để uống nước hoặc các loại đồ uống bổ dưỡng.

Chế độ ăn uống phù hợp sau hoàn thành nhổ răng khôn

Ăn thức ăn mềm và lỏng

Một số gợi ý phù hợp bao gồm súp và cháo – những món ăn giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa, không yêu cầu nhiều thao tác nhai. Sữa chua và pudding là lựa chọn lý tưởng với lượng protein, canxi dồi dào cùng độ mát dịu nhẹ, giúp làm dịu vùng tổn thương. Sinh tố và nước ép trái cây bổ sung vitamin và khoáng chất thiết yếu, trong khi trứng luộc mềm hoặc trứng bác cung cấp nguồn protein dễ tiêu hóa và tiện lợi.

Lưu ý rằng các món ăn nên được phục vụ ở nhiệt độ phòng hoặc hơi ấm để tránh kích ứng vùng mổ. Khi cảm thấy khá hơn, bạn có thể chuyển sang thực phẩm mềm như khoai tây nghiền, cá hấp hoặc mì ống nấu mềm, giúp làm phong phú thêm khẩu phần ăn mà vẫn an toàn cho vùng mổ.

Xem thêm: Răng Khôn Mọc Lệch: Tại Sao Cần Nhổ Sớm Để Tránh Biến Chứng?

Tránh thực phẩm cay nóng

Cụ thể, bạn cần tránh các loại gia vị cay như ớt, tiêu, gừng, vì chúng có thể làm tăng cảm giác khó chịu và sưng tấy. Đồ ăn nhanh nhiều dầu mỡ cũng không được khuyến khích vì gây khó tiêu và tiềm ẩn nguy cơ viêm nhiễm vùng mổ. Ngoài ra, thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh có thể làm tan cục máu đông, khiến vết thương chảy máu kéo dài.

Đồ uống có ga và rượu bia cũng là những thứ cần kiêng kị trong thời gian hồi phục. Thay vào đó, bạn nên chọn các món ăn nhạt, dễ tiêu như cháo loãng, súp gà, hoặc bánh mềm. Khi vết thương đã lành, bạn có thể từ từ thêm các món ăn thông thường vào chế độ ăn uống, nhưng vẫn nên tránh những món quá cứng hoặc cay nóng trong vài tuần đầu.

Uống nhiều nước

Uống nước đủ giúp loại bỏ các mảnh vụn thức ăn còn sót lại trong khoang miệng, tạo môi trường sạch sẽ cho vết thương hồi phục. Đồng thời, việc uống nước đầy đủ giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, từ đó giảm sưng tấy và đau đớn.

Hãy uống nước ở nhiệt độ phòng hoặc hơi mát và tuyệt đối tránh dùng ống hút trong những ngày đầu tiên sau phẫu thuật, vì áp suất âm từ ống hút có thể làm bong cục máu đông tại vết thương. Mỗi ngày, bạn nên uống từ 8-10 cốc nước để đảm bảo cơ thể luôn trong trạng thái hydrat hóa. Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung trà thảo mộc không đường hoặc nước dừa để thêm chất điện giải, giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

Lời kết

Chăm sóc răng miệng sau khi nhổ răng khôn là một quá trình quan trọng đòi hỏi sự chú ý và kiên nhẫn. Việc tuân thủ các hướng dẫn của nha sĩ, thực hiện những điều nên làm và tránh những điều không nên làm sẽ giúp quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng và suôn sẻ. Đặc biệt, việc duy trì chế độ ăn uống phù hợp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ vết thương và thúc đẩy quá trình lành thương.

Bằng cách chăm sóc đúng cách, bệnh nhân có thể giảm thiểu các biến chứng và đảm bảo sức khỏe răng miệng lâu dài. Hãy nhớ rằng, mỗi người có thể có trải nghiệm khác nhau sau khi nhổ răng khôn, vì vậy hãy lắng nghe cơ thể và liên hệ với nha khoa Bảo Việt nếu có bất kỳ lo ngại nào!

Thông tin liên hệ tư vấn và đặt lịch tại Nha khoa Bảo Việt

• Địa chỉ: 117 Trần Đăng Ninh, Cầu Giấy, Hà Nội
• Hotline: 024 3793 0389 – 024 6263 6777
• Email: info@nhakhoabaoviet.com