Trong quá trình niềng răng, việc xuất hiện các vấn đề về nướu là điều không hiếm gặp, đặc biệt là tình trạng lợi trùm. Nhiều người cảm thấy lo lắng khi thấy phần nướu bao phủ lên thân răng, gây khó khăn trong việc vệ sinh và ảnh hưởng thẩm mỹ. Vậy vì sao đang niềng răng lại bị lợi trùm và cách xử lý hiệu quả là gì? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và giải pháp khắc phục để đảm bảo quá trình chỉnh nha diễn ra suôn sẻ.
Lợi trùm là gì và biểu hiện ra sao?
Lợi trùm là hiện tượng phần nướu phát triển quá mức, phủ lên một phần thân răng, thậm chí che cả mắc cài hoặc dây cung. Tình trạng này thường xảy ra ở các răng hàm dưới hoặc vùng răng số 6, nơi chịu nhiều lực nhai và ít được làm sạch kỹ.
Người đang niềng răng sẽ nhận thấy lợi trùm qua các biểu hiện sau:
- Nướu sưng dày, bao phủ lên thân răng.
- Cảm giác vướng khi ăn nhai hoặc nói chuyện.
- Nướu có thể bị chảy máu khi làm sạch răng bằng bàn chải hoặc chỉ nha khoa do kích ứng.
- Có mùi hôi miệng, thỉnh thoảng thấy đau âm ỉ.
Nếu không can thiệp đúng lúc, lợi trùm không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến tốc độ dịch chuyển răng, gây sai lệch khớp cắn và làm kéo dài thời gian điều trị.
>>Xem thêm: Đau nhức răng miệng: Lý do gây ra và giải pháp xử lý kịp thời
Vì sao niềng răng dễ bị lợi trùm?
Tình trạng lợi trùm khi niềng răng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
1. Vệ sinh răng miệng kém
Khi đeo mắc cài, thức ăn rất dễ bám vào dây cung, mắc cài và các kẽ răng. Nếu không làm sạch kỹ, mảng bám và vi khuẩn sẽ tích tụ, kích thích mô nướu phát triển quá mức để tự bảo vệ vùng tổn thương, dẫn đến lợi trùm.
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất và cũng là lý do bác sĩ luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của chăm sóc răng niềng đúng cách.
2. Phản ứng sinh lý trong quá trình dịch chuyển răng
Khi răng dịch chuyển, mô nha chu và nướu cũng thay đổi theo. Ở một số người, nướu phản ứng quá mức với lực kéo của khí cụ, từ đó gây phì đại mô mềm. Trường hợp này gọi là lợi trùm do tăng sinh sinh lý.
Mặc dù không nguy hiểm, nhưng nếu không được theo dõi, tình trạng có thể trở nên nghiêm trọng hơn theo thời gian.
3. Dị ứng với khí cụ niềng răng
Một số người có cơ địa nhạy cảm với vật liệu như dây thun, mắc cài kim loại hoặc keo dán mắc cài. Khi nướu tiếp xúc với chất gây kích ứng trong thời gian dài, có thể phản ứng bằng cách dày lên và bao phủ thân răng.
4. Tác dụng phụ của thuốc
Các loại thuốc như thuốc chống động kinh, thuốc ức chế miễn dịch hoặc thuốc chẹn kênh canxi có thể gây phì đại nướu. Nếu đang dùng thuốc trong quá trình chỉnh nha và thấy nướu bất thường, nên thông báo cho bác sĩ ngay.
>>Xem thêm: Viêm Lợi Là Gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng Nhận Biết Và Cách Xử Lý Cấp Tốc
Lợi trùm có nguy hiểm không?
Phần lớn các trường hợp lợi trùm khi niềng răng là lành tính, có thể cải thiện nhờ chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu để kéo dài:
- Vi khuẩn sẽ tích tụ dưới nướu, dẫn đến viêm nướu, viêm nha chu.
- Răng dịch chuyển lệch hướng do nướu chặn đường di chuyển.
- Tăng nguy cơ sâu răng tại các vùng khuất.
- Hôi miệng và chảy máu nướu kéo dài.
- Cần thực hiện tiểu phẫu cắt lợi, làm tăng chi phí điều trị.
Do đó, việc nhận biết sớm và can thiệp đúng lúc là điều cần thiết để duy trì sức khỏe răng miệng trong suốt hành trình chỉnh nha.
Cách xử lý lợi trùm khi đang niềng răng
1. Thay đổi cách chăm sóc răng hàng ngày
Với những trường hợp lợi trùm nhẹ, bác sĩ thường khuyến khích người bệnh thay đổi cách chăm sóc răng:
- Đánh răng ít nhất 2–3 lần mỗi ngày bằng bàn chải mềm, đầu nhỏ.
- Sử dụng máy tăm nước hoặc bàn chải kẽ để làm sạch xung quanh mắc cài và dây cung.
- Ưu tiên sử dụng loại chỉ nha khoa được thiết kế cho người chỉnh nha
- Nên súc miệng với nước muối loãng hoặc nước súc miệng y tế đúng hướng dẫn của bác sĩ
Khi vệ sinh răng miệng đúng cách, tình trạng sưng nướu có thể thuyên giảm sau 1–2 tuần.
2. Theo dõi và điều chỉnh lực kéo của khí cụ
Nếu nướu phát triển do phản ứng với lực kéo quá mạnh từ dây cung hoặc dây thun liên hàm, bác sĩ sẽ tiến hành điều chỉnh lực tác động để giảm áp lực lên nướu.
Đặc biệt ở các ca đang kết hợp nong hàm hoặc dùng vít niềng răng, việc kiểm soát lực rất quan trọng để tránh phản ứng quá mức từ mô mềm.
3. Loại bỏ yếu tố gây kích ứng
Nếu phát hiện lợi trùm do dị ứng với khí cụ, bác sĩ có thể thay đổi loại mắc cài hoặc dây cung, chuyển từ vật liệu kim loại sang sứ hoặc hợp kim lành tính hơn.
Đồng thời, kiểm tra kỹ thành phần keo dán, dây thun hoặc dụng cụ hỗ trợ khác để tránh tiếp xúc kéo dài với vùng nướu nhạy cảm.
4. Cắt lợi trong trường hợp cần thiết
Với các trường hợp nướu trùm quá dày, che phủ gần hết thân răng hoặc gây viêm nặng, bác sĩ sẽ chỉ định cắt lợi bằng laser hoặc dao điện. Tiểu phẫu này thường nhẹ nhàng, ít chảy máu và không làm gián đoạn quá trình chỉnh nha.
Sau khi cắt lợi, cần chăm sóc cẩn thận để tránh tái phát, đồng thời duy trì thói quen làm sạch răng đều đặn.
>>Xem thêm: Viêm Lợi Chảy Máu Chân Răng: Làm Sao Ngăn Ngừa Tái Phát
Phòng ngừa lợi trùm trong quá trình niềng răng
Mặc dù lợi trùm là tình trạng phổ biến, bạn hoàn toàn có thể phòng tránh nếu thực hiện đúng các nguyên tắc sau:
- Vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng mỗi ngày, đặc biệt sau bữa ăn.
- Tái khám đúng hẹn để bác sĩ kiểm tra tình trạng nướu.
- Báo ngay khi có biểu hiện sưng đỏ, chảy máu hoặc cảm giác vướng vùng nướu.
- Tránh dùng thực phẩm cứng, dẻo có thể làm tổn thương mô nướu hoặc bung khí cụ.
- Hạn chế uống nước ngọt, đồ ăn có màu dễ làm thun niềng bị vàng và kích ứng nướu.
>>Xem thêm: Chăm Sóc Răng Miệng Đúng Cách Trong Quá Trình Niềng Răng
Kết bài
Lợi trùm khi niềng răng không phải là tình trạng hiếm gặp nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được theo dõi và xử lý đúng cách. Nếu bạn đang gặp tình trạng này, hãy đến Nha khoa Bảo Việt để được bác sĩ tư vấn và điều trị kịp thời. Liên hệ trực tiếp ngay dưới đây!
Chi tiết liên hệ:
- Fanpage: BaoViet Dental Clinic
- Website: Nhakhoabaoviet.com
- Địa chỉ CS1: Số 117 Trần Đăng Ninh, Cầu Giấy, Hà Nội
- Địa chỉ CS2: Số 8 Vũ Thạnh, Quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline Vũ Thạnh: 0901382689 – 0901812689
- Hotline Trần Đăng Ninh: 0906612689
- Email: info@nhakhoabaoviet.com
